Wat is jouw slaappatroon?
Slapen, het is zo gewoon en toch hebben veel mensen daar moeite mee. Zeker in stressvolle perioden. Ongeveer 15% van de Nederlanders heeft slaapproblemen. Zij hebben moeite met inslapen, worden midden in de nacht wakker en kunnen niet meer in slaap komen of zijn al heel vroeg wakker.
Lekker slapen is om vele redenen erg prettig. Zeker als je beseft dat we ongeveer een derde van ons leven daarmee bezig zijn.
Slaap heb jij nodig om tot rust te komen, zowel lichamelijk als geestelijk. Tijdens je slaap gaat je hersenfrequentie naar beneden waardoor je bewustzijn verlaagd. Ook je hartslag en het ritme van je ademhaling verminderen en je spieren ontspannen. Daarnaast verwerk je tijdens je slaap informatie en gebeurtenissenonder meer via dromen.
Je slaappatroon bestaat uit een aantal cycli. Elke cyclus duurt ongeveer anderhalf uur en is weer onderverdeeld in vijf fasen. Ook wel lichte slaap, diepe slaap of droomslaap genoemd. Heel bijzonder omdat in de diverse fasen ook verschillende hersenactiviteiten en oogbewegingen optreden.
Kort samengevat is de lichte slaap de overgang van wakker zijn naar in slaap komen en onder andere belangrijk voor het ontwikkelen van motorische vaardigheden. De diepe slaap is een belangrijke periode voor lichamelijk herstel. De droomslaap is de fase waarin je informatie verwerkt en is van belang voor de geheugenfuncties. In deze fase gebeurt er lichamelijk en geestelijk veel. Na de droomslaapfase word je, soms zonder dat je het zelf merkt, even wakker en begint een nieuwe slaapcyclus.
Geen nood als je een nacht slecht slaapt. Dat is echt geen enkel probleem. Je hebt vast wat mee gekregen van de Olympische Spelen. Regelmatig gaf een sporter aan de dag voor zijn sublieme prestatie slecht geslapen te hebben. Ook als je meerdere nachten minder goed slaapt, heeft dat niet direct vervelende consequenties.
Duurt het echter langer dan merk je dat als eerste aan vermoeidheid. Ook vermindert je concentratievermogen, je reactievermogen gaat achteruit, je geheugen is minder alert, je weerstand neemt af en het nemen van beslissingen is vele malen lastiger. Je wordt prikkelbaarder, emotioneler en de kans op ongelukken is groter. Ook zijn er steeds meer onderzoeken die aantonen dat slaapgebrek leidt tot gewichtstoename.
De hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft, is per persoon verschillend. Een gouden stelregel ziet er als volgt uit:
- als jij je overdag fit voelt, krijg je voldoende slaap
- ben je vermoeid en krijg je last van hierboven genoemde verschijnselen, dan heb je meer slaap nodig
- voel jij je erg sloom overdag dan slaap je teveel. Dit gevoel heb je vast eens gehad als je in het weekend uitslaapt
Ook slapen heeft met ritme en cadans te maken. Beantwoord voor jezelf eens onderstaande vragen om te kijken hoe jouw slaappatroon eruit ziet. Zo weet je waar je eventuele knelpunten zitten.
- Wanneer ben jij het meest fit? Ochtend, middag of avond. Kortom, ben je een avond-, nacht of ochtendmens?
- Wanneer ga jij naar bed?
Is dat elke dag op een vast tijdstip?
Wat is de reden dat je wel of niet op een vast tijdstip naar bed gaat? - Heb je moeite met inslapen?
Zo ja, waar uit zich dat in? - Word je ’s nachts wakker?
Zo ja, slaap je dan weer gemakkelijk in?
Zo nee, wat is daar de reden van? - Hoe laat sta jij op?
Is dat elke dag op dezelfde tijd? - Word je door de wekker gewekt?
- Of ben je voor de wekker af gaat al wakker?
Zo ja, hoe lang daarvoor? - Sta je fit en uitgerust op?
Wat is jouw slaappatroon?
