Werken is een belangrijk onderdeel van je leven. Het geeft je een doel en de kans jezelf te ontwikkelen. Als je een functie hebt die bij je past, geeft je dat zelfvertrouwen, levert je sociale contacten op en draagt het bij aan je lichamelijke en mentale gezondheid. Als je (chronisch) ziek wordt, veranderen de omstandigheden. Zaken die vanzelfsprekend waren, zijn dat nu niet meer.
Als je op je werk bent uitgevallen, hebben zowel je werkgever als jij de verplichting er alles aan te doen om je weer gezond aan het werk te krijgen. Als de herstelperiode zover is dat er van werkhervatting sprake is, start de re-integratieperiode. Het lastige is dat als je te horen hebt gekregen dat je gezondheidsproblemen zullen blijven, hooguit in remissie komen (je aandoening is een tijd rustig), of met medicatie in goede banen te leiden is, je vaak nog met een aantal zaken worstelt.
Zoals met de veranderingen die de gezondheidsklachten in je leven teweeg brengen. Je hebt nog geen idee waar je grenzen nu liggen en als je dat wel weet, stoei je met de vraag hoe je dit dan op een prettige manier aan je omgeving vertelt. Zeker als je omgeving je niet begrijpt. Regelmatig wil je hoofd ook meer dan je lichaam aankan. De verminderde energie zit je in de weg of je kampt met onzekerheid over de toekomst en ben je onzeker over je lichaam. Daar komen je twijfels of je je werk nog wel kunt blijven doen dan bij.
Ook worstel je met deze zaken als je een aandoening hebt waarop medicijnen geen invloed hebben en je een weg moet vinden hoe daarmee om te gaan. Bijvoorbeeld bij aandoeningen als fibromyalgie of zogenoemde onverklaarbare lichamelijke klachten.
Deze worstelingen zijn volkomen logisch en hebben ook niks te maken met aanstellen of niet willen. De een stoeit hier meer mee dan de ander. Ook de duur van de worsteling is bij iedereen verschillend. Wel is het zo dat je werkgever of je collega’s niet kunnen weten wat er in je omgaat. Waar je twijfels zitten of waar je tegen opziet.
Naast steun van je omgeving en soms gewoon meer tijd voor je re-integratie, ben jij degene die hen op de hoogte moet brengen wat je aandoening inhoudt, welke consequenties dat heeft en dat je nog zoekende bent hoe je het beste kunt functioneren. Hieronder staan vijf factoren die een succesvolle re-integratie vergroten.
1. Het is van groot belang dat je eerlijk bent tegenover jezelf, de realiteit in de ogen durft te kijken en de moed hebt je angst, onzekerheid of andere gevoelens te voelen. Op het moment dat dit je lukt, is het gemakkelijker communiceren met je werkgever, je collega’s en bedrijfsarts. Ook leer je zo de signalen die je lichaam geeft te herkennen.
2. Zoek je basisniveau. Dit is het niveau van je klachten wat er eigenlijk altijd is. Houd 4 weken een logboek bij en noteer daarin welke activiteiten je hebt ondernomen, hoeveel hinder je daarbij had van je klachten en hoe lang het duurde voordat je klachten weer zakten naar het basisniveau. Als je het basisniveau kent, is het gemakkelijker opbouwen en wordt de kans op diepe dalen minder.
3. Leer je grenzen stellen. Zeg op tijd stop of op een prettige manier nee. Wees daar ook consequent in. Zo weet je omgeving beter wat ze van je kunnen verwachten. Het vergemakkelijkt het maken van afspraken. Als je steeds over je grenzen gaat, vraag jezelf af wat de reden is dat je dit doet. Het stellen van grenzen heeft vooral te maken met keuzes maken en beslissingen nemen. Dat is soms eng omdat de consequenties daarvan niet altijd direct zichtbaar zijn.
4. Inzicht in ziekteproces. Weet wat je aandoening inhoudt, wat het betekent, wat er in je lichaam gebeurt en waarom je medicijnen slikt. Wat je beperkingen zijn en waar je baas en collega’s rekening mee moeten houden. Oefen hiermee eerst met familie of vrienden hoe dit te vertellen. Het begrip voor je aandoening neemt hierdoor toe. Focus je hierbij op wat wel kan.
5. Bepaal je structuur door te zoeken naar een voor jou passend levensritme. Wanneer is je energieniveau op zijn hoogst en kun jij het beste ingewikkelde of nieuwe zaken oppakken. Stel prioriteiten ook in zaken die je op je werk aanpakt. Vraag je regelmatig af ‘waarom doe ik dit op dit moment’. Als daar geen zinnig antwoord opkomt, is de prioriteit meestal laag.
Wat is jouw succesfactor?
