Is Mindfulness een hype?
Elke week kun je wel ergens een mindfulness training of workshop volgen. Ook als je mindfulness op Google intikt, krijg je veel hits. Is mindfulness nieuw? Nee, de technieken en vaardigheden zijn al zeker 5000 jaar oud. Mindfulness is een vorm van meditatie. Deze vorm heeft zijn wortels in het Boeddhisme. Is mindfulness dan een hype?
Grondlegger voor mindfulness in Amerika en Europa is Jon Kabat-Zinn, een Amerikaanse hoogleraar van de universiteit van Worcester, Massachusetts. Hij ontwikkelde een 8-weekse training in eerste instantie gericht op het verminderen van stress en stressgerelateerde aandoeningen. Hij noemde het: Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR).
Hieruit is door psychologen Zindel Segal, Mark Williams en John Teasdale een variant ontwikkeld: Mindfulness Based Cognitieve Therapie (MBCT). Deze afkortingen vind je vaak op internet als je op de term mindfulness zoekt. Mindfulness trainers en therapeuten gebruiken meestal zowel de MBSR als MBCT afhankelijk van de gezondheidsklachten van de deelnemers.
Heel kort samengevat is mindfulness het richten van je aandacht op wat er op dít moment is zonder er een oordeel over te vormen. Je hebt veel beter in de gaten van wat je aan het doen bent en welke invloed gebeurtenissen op je hebben.
Heel veel zaken doen we op de automatische piloot. Je kent het wel, de wekker gaat ’s morgens en zonder na te denken kleed jij je aan of ben je in gedachten al bezig met de invulling van je dag. Of je maakt een autorit en voordat je het in de gaten hebt, ben je al op je bestemming aangekomen. Je hebt geen idee meer waar je nu precies langs bent gereden. Als je een chronische aandoening hebt of andere langdurige gezondheidsklachten, leef je meestal in een rustiger tempo. Dat wil niet zeggen dat je automatische (gedachten) piloot is uitgeschakeld.
Ook als je in gedachten bezig bent met het verleden ‘was ik maar niet naar die afspraak gegaan, nu heb ik veel meer pijn’ of met de toekomst ‘volgende week heb ik een gesprek met mijn baas. Hij zal wel denken dat…..’ zijn zaken die je veel energie kosten zonder dat het je wat oplevert.
Mindfulness is ook de realiteit in de ogen kijken en je gevoelens durven voelen. Je krijgt hierdoor meer contact met je gevoel en je lichaam. De strijd tussen je gevoel en je verstand wordt minder waardoor je keuzes maakt die beter bij je passen.
Wat zijn de voordelen als je mindfulness vaardigheden traint? Je kunt je gemakkelijker focussen en concentreren op activiteiten waar je mee bezig bent, je bent minder snel afgeleid, je krijgt meer energie, piekert minder, je hebt minder last van (negatieve) stress in hectische perioden en je gezondheidsproblemen zitten je minder in de weg. Het is ook een extra handvat hoe je met je aandoening om kunt gaan zodat je dingen doet die je graag wilt doen ondanks je gezondheidsperikelen.
Dat wil toch iedereen zou je denken? En toch als het om mindfulness of andere meditatievormen gaat, komen er ineens andere gevoelens of vooroordelen om de hoek kijken. Termen als ‘zweverig’, ‘loser’, ‘zwakte’ zijn associaties die regelmatig de revue passeren. Eigenlijk heel vreemd. Als iemand een tijd niet gesport heeft, vindt iedereen het heel normaal dat je langzaamaan begint en het rustig opbouwt. Als iemand een rugoperatie heeft ondergaan, zal iedereen begrijpen dat je je spieren en gewrichten traint om je rug weer goed en prettig te laten functioneren. Als het om mentale training gaat, ligt dat ineens anders.
Lichaam en geest zijn één zeiden de oude Grieken al. Daarom is het fijn dat mindfulness zo in de belangstelling staat. De vaardigheden zijn voor iedereen te leren. Het vergt wel oefening en dagelijkse aandacht. Eten en tandenpoetsen doen we tenslotte ook elke dag. Begin klein door eenvoudig te beginnen.
- Kijk eens naar buiten, wat zie je precies?
- Als je eet, welke verschillende smaken proef je?
- Doe dagelijks 2 zaken met volledige aandacht uit en bouw dit rustig verder uit.
Is mindfulness een hype? Het kenmerk van een hype is dat het weer verdwijnt. Technieken en vaardigheden die al eeuwen bestaan, komen in welke vorm dan ook meestal weer boven drijven aangepast aan de huidige tijd. Er komt ook steeds meer wetenschappelijk bewijs dat dit een effectieve methode is. Mindfulness is mijns inziens geen hype en blijft deel uitmaken van het begeleidingspakket voor mensen met gezondheidsproblemen zeker bij chronische of langdurige gezondheidsklachten.
Betekent dit dat alle gezondheidsproblemen ineens verdwenen zijn of dat er wonderbaarlijke genezingen plaats vinden? Nee. Wel helpt het je meer levenslust te krijgen ondanks de hobbels en bobbels die je in je leven tegenkomt.
